Bir önceki yazımda; "Composer'ın nedir, ne işe yarar?" konusundan bahsetmiştim. Bu yazımda ise composer'da autoload'ların nasıl tanımlanacağından bahsedeceğim.
Composer ile 4 farklı autoload tanımlaması yapabilirsiniz.
Kısaca PHP için geliştirilmiş bir bağımlılık yönetim aracıdır. Projenizde kullanmak istediğiniz kütüphane isimlerini tanımlarsınız Composer sizin için indirir ve kullanıma hazır hale getirir. Ayrıca güncelleme kolaylığıyla da kütüphanelerinizi uğraşmadan en güncel haliyle kullanabilirsiniz. Bitti mi? Bitmedi, abiler ablalar elimde görmüş olduğunuz Composer bizlere PSR standartlarında autoload da sunuyor.
Linux/Unix İşletim Sistemlerinde:
1. Seçenek: Curl yüklü ise:
curl -sS https://getcomposer.org/installer | php
2. Seçenek: Eğer yüklü değilse aşağıdaki kod ile composer.phar dosyasını indirin:
php -r "readfile('https://getcomposer.org/installer');" | php
composer.phar dosyasını indirdikten sonra aşağıdaki kod ile sistem dizininize taşıyın.
mv composer.phar /usr/local/bin/composer
Windows İşletim Sisteminde:
Composer-Setup.exe dosyasını indirin ve kurun.
Autoload Nedir? Ne İşe Yar?
Sınıflarla ilgili işlem yaptığımız anda o sınıfın kaynak dosyasını sayfamıza otomatik dahil eder. Bu yazımda __autoload ve spl_autoload_register fonksiyonlarından bahsedeceğim.
Basit bir örnekle anlatıma başlayayım.
<?php
function __autoload($sinif_ismi)
{
$sinif_adresi = __DIR__.DIRECTORY_SEPARATOR."lib".DIRECTORY_SEPARATOR.$sinif_ismi . ".php";
//is_readable() : Bir dosyanın mevcut ve okunabilir olup olmadığını söyler
if (is_readable($sinif_adresi)) {
require $sinif_adresi;
}
}
echo Kullanici::TANIM;
__autoload ( $class ){/* ... */} fonksiyonu erişmeye çalıştığınız sınıfları bulamazsa otomatik devreye girer ve sınıf adını parametre olarak bu fonksiyona gönderir. İstediğimiz işlemi bu fonksiyonun içinde yapabiliriz.
Yukarıdaki örnekte Kullanici sınıfımda bulunan TANIM sabitini ekrana yazdırdım. Kullanici sınıfım sayfama dahil edilmediği için __autoload($sinif_ismi = "Kullanici")){} fonksiyonu çalıştı.
Fonksiyonum içinde require "C:\xampp\htdocs\oop\lib\Kullanici.php" kod satırıyla Kullanici sınıfımı sayfama otomatik dahil etmiş oldum.
Namespace kullansaydık?
Sınıfımızda namespace tanımladığımız anda işler biraz daha karışıyor.
Sihirli sabitler, değerleri kullanıldıkları yere göre değişen sabitlerdir.
| İsim | Açıklama |
|---|---|
| __LINE__ | Dosyada bu sabitin bulunduğu satırın numarası verir. |
| __FILE__ | Dosyanın tam dosya yolu ve dosya isminin verir. include ile başka bir yerden dahil etseniz bile sabitin bulunduğu dosyanın yolunu gösterir. |
| __DIR__ | Dosyanın bulunduğu dizini verir. include ile başka bir yerden dahil etseniz bile sabitin bulunduğu dosyanın yolunu gösterir. |
| __FUNCTION__ | Fonksiyon ismini verir. |
| __CLASS__ | Sınıf ismini verir. |
| __TRAIT__ | Trait ismini verir. |
| __METHOD__ | Metot ismini verir. |
| __NAMESPACE__ | İsim Alanını gösterir. |
Namespace(İsim Alanı) Nedir?
Kısaca; aynı isimde farklı sınıflar oluşturmak için kullandığımız küme adlarına namespace denir.
İsim alanlarından; sınıflar, fonksiyonlar ve sabitler etkilenir. Çoğunlukla sınıflara tanımlanır.
Örneğin: Hem satıcı hem alıcı bulunduran bir e-ticaret sistemi yazıyoruz. Böyle bir sistemde kullanıcıların, mantıken birbirinden farklı özelliklere sahip olması gerekir.
lib/musteri/Kullanici.php
<?php
class Kullanici
{
const TANIM = "Ben müşteri kullanıcısıyım";
}
lib/magaza/Kullanici.php
<?php
class Kullanici
{
const TANIM = "Ben mağaza kullanıcısıyım";
}
index.php
<?php
require "lib/musteri/Kullanici.php";
require "lib/magaza/Kullanici.php";
İki ayrı sınıfı, aynı dosyada çalıştırmaya çalıştığımız anda PHP bize; "kafam karıştı, bir tane Kullanici sınıfı tanımla" diyecektir. İşte tam burada namespace devreye giriyor.